مسأله 1210

اگر بعد از نماز شك كند كه در نماز مثلا بین دو و چهار شك كرده ، یا بین سه و چهار ، احتیاط واجب آن است كه به دستور هر دو عمل كند و نماز را هم دوباره بخواند .

مسأله 1211

اگر بعد از نماز بفهمد كه در نماز شكی برای او پیش آمده ولی نداند از شكهای باطل بوده یا از شكهای صحیح و اگر از شكهای صحیح بوده كدام قسم آن بوده است بنابر احتیاط واجب باید به دستور شكهائی كه صحیح بوده و احتمال میداده عمل كند و نماز را هم دوباره بخواند .

مسأله 1212

كسی كه نشسته نماز میخواند اگر شكی كند كه باید برای آن یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته بخواند ، باید دو ركعت نشسته بجا آورد . بلكه اگر شكی كند كه باید برای آن دو ركعت نماز احتیاط ایستاده بخواند ، باید دو ركعت نشسته بجا آورد .

مسأله 1213

كسی كه ایستاده نماز میخواند ، اگر موقع خواندن نماز احتیاط از ایستادن عاجز شود ، باید مثل كسی كه نماز را نشسته میخواند و حكم آن در مسأله پیش گفته شده ، نماز احتیاط را بجا آورد .

مسأله 1214

كسی كه نشسته نماز میخواند ، اگر موقع خواندن نماز احتیاط بتواند بایستد باید به وظیفه كسی كه نماز را ایستاده میخواند عمل كند.

 نماز احتیاط

مسأله 1215

كسی كه نماز احتیاط بر او واجب است بعد از سلام نماز باید فورا نیت نماز احتیاط كند و تكبیر بگوید و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نماید پس اگر یك ركعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد و اگر دو ركعت نماز احتیاط بر او واجب است بعد از دو سجده ، یك ركعت دیگر مثل ركعت اول بجا آورد وبعد از تشهد سلام دهد .

مسأله 1216

نماز احتیاط سوره و قنوت ندارد ، و باید آن را آهسته بخوانند و نیت آن را به زبان نیاورند و احتیاط واجب آنست كه بسم الله آن را هم آهسته بگویند .

مسأله 1217

اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد ، نمازی كه خوانده درست بوده ، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند . و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد ، لازم نیست آن را تمام نماید .

مسأله 1218

اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد كه ركعتهای نمازش كم بوده ، چنانچه كاری كه نماز را باطل میكند انجام نداده ، باید آنچه از نماز نخوانده بخواند وبرای سلام بی جا دو سجده سهو بنماید . واگر كاری كه نماز را باطل میكند ، انجام داده ، مثلا پشت به قبله كرده ، باید نماز را دوباره بجا آورد .

مسأله 1219

اگر بعد از نماز احتیاط بفهمد كسری نمازش به مقدار نماز احتیاط بوده ، مثلا در شك بین سه وچهار ، یك ركعت نماز احتیاط بخواند بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده ، نمازش صحیح است .

مسأله 1220

اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد كسری نماز كمتر از نماز احتیاط بوده ، مثلا در شك بین دو و چهار ، دو ركعت نماز احتیاط بخواند بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده ، بنابر احتیاط واجب باید كسری نماز را به نماز متصل نموده و نماز را هم دوباره بخواند .

مسأله 1221

اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد كسری نماز بیشتر از نماز احتیاط بوده مثلا در شك بین سه و چهار یك ركعت نماز احتیاط بخواند ، بعد بفهمد نماز را دو ركعت خوانده ، چنانچه بعد از نماز احتیاط كاری كه نماز را باطل میكند انجام داده ، مثلا پشت به قبله كرده ، باید نماز را دوباره بخواند واگر كاری كه نماز را باطل میكند انجام نداده باید دو ركعت كسری نمازش را بجا آورد و نماز را هم دوباره بخواند .

مسأله 1222

اگر بین دو و سه و چهار شك كند و بعد از خواندن دو ركعت نماز احتیاط ایستاده ، یادش بیاید كه نماز را دو ركعت خوانده لازم نیست دو ركعت نماز احتیاط نشسته را بخواند .

مسأله 1223

اگر بین سه و چهار شك كند و موقعی كه دو ركعت نماز احتیاط نشسته یا یك ركعت ایستاده را میخواند ، یادش بیاید كه نماز را سه ركعت خوانده باید نماز احتیاط را تمام كند و نمازش صحیح است .

مسأله 1224

اگر بین دو و سه و چهار شك كند و موقعی كه دو ركعت نماز احتیاط ایستاده را میخواند پیش از ركوع ركعت دوم یادش بیاید كه نماز را سه ركعت خوانده ، باید بنشیند و نماز احتیاط را یك ركعتی تمام كند وبنابر احتیاط واجب نماز را دوباره بخواند .

مسأله 1225

اگر در بین نماز احتیاط بفهمد كسری نمازش بیشتر یا كمتر از نماز احتیاط بوده ، چنانچه نتواند نماز احتیاط را مطابق كسری نمازش تمام كند ، باید آن را رها كند و كسری نماز را بجا آورد وبنابر احتیاط واجب ، نماز را دوباره بخواند ، مثلا در شك بین سه و چهار اگر موقعی كه دو ركعت نماز احتیاط نشسته را میخواند ، یادش بیاید كه نماز را دو ركعت خوانده ، چون نمیتواند دو ركعت نشسته را بجای دو ركعت ایستاده حساب كند ، باید نماز احتیاط نشسته را رها كند ودو ركعت كسری نمازش را بخواند و احتیاطا نماز را هم دوباره بجا آورد .

مسأله 1226

اگر شك كند نماز احتیاطی را كه بر او واجب بوده بجا آورده یا نه ، چنانچه وقت نماز گذشته به شك خود اعتنا نكند ، و اگر وقت دارد ، در صورتی كه مشغول كار دیگری نشده و از جای نماز بر نخاسته وكاری هم مثل رو گرداندن از قبله كه نماز را باطل میكند انجام نداده باید نماز احتیاط را بخواند واگر مشغول كار دیگری شده یا كاری كه نماز را باطل میكند بجا آورده ، یا بین نماز و شك او زیاد طول كشیده ، احتیاط آن است كه نماز احتیاط را بجا آورد و نماز را هم دوباره بخواند .

مسأله 1227

اگر در نماز احتیاط ، ركنی را زیاد كند ، یا مثلا بجای یك ركعت ، دو ركعت بخواند ، نماز احتیاط باطل میشود ، و باید دوباره نماز احتیاط و اصل نماز را بخواند .

مسأله 1228

موقعی كه مشغول نماز احتیاط است اگر در یكی از كارهای آن شك كند ، چنانچه محل آن نگذشته ، باید بجا آورد و اگر محلش گذشته ، باید به شك خود اعتنا نكند ، مثلا اگر شك كند كه حمد خوانده یا نه ، چنانچه به ركوع نرفته باید بخواند ، و اگر به ركوع رفته باید به شك خود اعتنا نكند .

مسأله 1229

اگر در شماره ركعتهای نماز احتیاط شك كند ، باید بنا را بر بیشتر بگذارد ، ولی چنانچه طرف بیشتر شك نماز را باطل میكند ، باید نماز را از سر بخواند وخواندن نماز احتیاط لازم نیست .

مسأله 1230

اگر در نماز احتیاط چیزی كه ركن نیست سهوا كم یا زیاد شود ، سجده سهو ندارد.

مسأله 1231

اگر بعد از سلام نماز احتیاط شك كند كه یكیاز اجزاء یا شرایط آنرا بجا آورده یا نه ، به شك خود اعتنا نكند .

مسأله 1232

اگر در نماز احتیاط ، تشهد یا یك سجده را فراموش كند ، احتیاط مستحب آن است كه بعد از سلام آن را قضا نماید .

مسأله 1233

اگر نماز احتیاط وقضای یك سجده یا قضای یك تشهد یا دو سجده سهو بر او واجب شود ، باید اول نماز احتیاط را بجا آورد .

مسأله 1234

حكم گمان در ركعتهای نماز حكم یقین است ، مثلا اگر در نماز چهار ركعتی انسان گمان دارد كه نماز را چهار ركعت خوانده نباید نماز احتیاط بخواند ، ولی اگر در غیر ركعتها گمان پیدا كند باید به احتیاط عمل نماید و دستور در هر موردی طور مخصوصی است كه در كتابهای مفصل گفته شد .

مسأله 1235

حكم شك و سهو و گمان در نمازهای واجب یومیه و نمازهای واجب دیگر فرق ندارد ، مثلا اگر در نماز آیات شك كند كه یك ركعت خوانده یا دو ركعت ، چون شك او در نماز دو ركعتی است ، نمازش باطل میشود.